打开我的阅读记录 ▼
訪問繁體版(BIG5)

佛教词典在线查询

共在5本字典中找到 1000+ 条与“T”相关的内容
以下是全部词典的 第53页 查询结果:
提示:搜索结果中包含950个词条内容,为节省您的时间,你可以先看词条再看内容解释。 显示词条列表▼
utu atta both catu gati hate hetu lust meat path peta sati talk ties tree unit agati amata ARHAT atta^ citta death doubt faith great ja^ti light merit METTA mirth pi^ti right satta sloth STUPA SUTRA vatta water " action ANATTA Arahat atappa beauty carita dha^tu ditthi eating EFFORT effort fixity forest gantha ghosts growth JATAKA khanti MANTRA MATTER matter method metta^ MUDITA object purity stains sugati taints tanha^ terror torpor trance truths tusita vatthu virati virtue agility anatta^ cetana^ CHARITY conceit control counter created destiny devotee duggati emotion factors fetters HUA TOU insight ji^vita lahuta^ mastery matured mudita^ muduta^ neutral nimitta okkanti ottappa patched patigha perfect rapture reality rebirth samatha sammuti sassata sitting thought turning vimutti vipatti vitakka vivatta a^yatana adherent AMITABHA anussati atima^na ca^ritta cemetery cetasika departed DEVOTION dhutanga dogmatic elements eternity exertion extremes fatalism fruition gotrabhú impurity interest kammanta KSATRIYA maintain MAITREYA MORALITY morality nibbatti not self opposite PARAMITA PATIENCE patience postures practice reaction sammatta sankhata santa^na serenity sucarita Table II tathata^ te vijja thinking training ujukata^ uposatha upstream virility vitality VOLITION volition 谛(satya) 慧 (Mati) acinteyya adhicitta akanittha anottappa asankhata attention avya^kata beautiful breathing cetokhila character CONDITION deva dúta deviation dhuta^nga duccarita dukkhata^ EMPTINESS emptiness existence faculties formation immediate intention lightness lokuttara mahaggata micchatta nutriment obstacles pariyatti patipada^ patipatti pativedha proximity ready wit SARIPUTRA SENSATION SIX DUSTS SIX PATHS SIX ROOTS something ti pitaka ti ratana ti sarana TRAILOKYA treasures TRIPITAKA vinipa^ta aberration absorption ADHITTHANA advertence aggregates analytical antinomies appendants awakenment BODHISATTA Bodhisatta conception conditions contiguity continuity cuti citta detachment dibba sota ego entity elasticity enthusiasm equanimity EXTINCTION extinction femininity foundation functional generation impurities inducement intimation liberality liberation MAHASATTVA MEDITATION meditation mutability opapa^tika paramattha patisandhi pattida^na productive puthujjana reflection repetition RIGHT VIEW sama^patti sensuality si^labbata sota^panna sota^patti standstill stinginess ta^vatimsa tatha^gata TEN POWERS tendencies therava^da TWO DEATHS vin~n~atti wrong path 无常(anitya) a^nantariya a^po dha^tu abandonment abstentions adhittha^na ANAPANASATI appicchata^ association attachments attainments BODHISATTVA chaste life contentment corruptions cutúpapa^ta defilements destruction determining development dissolution dosa carita earnestness EIGHT WINDS enlightened foundations immortality indifferent infatuation inoperative intoxicants itthindriya kamma patha kamma vatta LOTUS SUTRA maha^ bhúta mana^yatana mano dha^tu MIDDLE PATH middle path mind object origination pa^timokkha paritta^bha patipannaka patti da^na penetration perfections personality preparatory realization RECOGNITION rúpa^yatana sala^yatana samuttha^na san~cetana^ si^vathika^ tejo dha^tu tejo kasina temperature THREE ROOTS THREE SEALS ti lakkhana unthinkable uprightness vavattha^na 结集(samgiti) 无我(anatman) 真如(tathata) abhinibbatti accumulation adaptability bhava ditthi bhava tanha^ body witness ceto vimutti citta kkhana citta vi^thi conventional corporeality covetousness dispensation dissociation fire element FOUR VIRTUES hate natured heat element hiri ottappa inclinations intoxicating ka^ma tanha^ kammattha^na karma result light kasina lobha carita mental image mind element momentaneity pa^tiha^riya pakati si^la patisandhika petti visaya pi^ta kasina pleasantness proclivities purification ra^ga carita radiant gods recollectons RENUNCIATION restlessness RIGHT ACTION RIGHT EFFORT RIGHT SPEECH santutthita^ SIX PARAMITA SROTA-APANNA stream entry TEN PARAMITA THREE DOGMAS THREE JEWELS THREE REALMS THREE WISDOM tranquillity TWELVE BASES twin miracle va^yo dha^tu vatthu ka^ma wind element 三界(tridhatu) 铁萨罗(Tissara) Abbreviations ahetuka citta anatta^ va^da anuloma citta attentiveness atthi paccaya birth process cakkhu dha^tu concentration CONTEMPLATION contemplation contentedness deathlessness determination dhamma dha^tu dhamma^yatana ditthi ppatta earth element ENLIGHTENMENT enlightenment FIVE PRECEPTS fixed destiny FOUR FRUITION hadaya vatthu imperfections investigating investigation ka^ya lahuta^ kamman~n~ata^ kammattha^na^ loathsomeness lohita kasina material food mental action nimma^na rati oda^ta kasina pa^gun~n~ata^ patisambhida^ patisankha^na post nascence RIGHT THOUGHT sammuti sacca satipattha^na silent buddha SIX ENTRANCES stream winner subha nimitta tanha^ kkhaya THREE POISONS THREE SHASTRA THREE STUDIES THREE VIRTUES TIEN TAI SECT tittha^yatana TWELVE PLACES TWO OBSTACLES unconditioned understanding verbal action vipacitan~n~u vivatta kappa water element weighty karma 阿旃陀石窟(Ajanta) 舍卫城(Sravasti) 因明(Hetuvidya) a^ka^sa dha^tu abhibha^yatana ahetuka ditthi akiriya ditthi altruistic joy AMITABHA SUTRA asan~n~a satta atta kilamatha auditory organ AVALOKITESVARA buddha^nussati citt’ekaggata^ citta santa^na citta visuddhi devata^nussati dhamma^nussati EIGHTFOLD PATH eightfold path frivolous talk greedy natured habitual karma kalya^na mitta katatta^ kamma marana^nussati natthi paccaya niyata puggala path condition relative truth sahetuka citta samvatta kappa samvega vatthu sangaha vatthu SIX FULFILMENT stupid natured TEN DIRECTIONS TEN GOOD DEEDS transformation transitoriness TWELVE NIDANAS uccheda ditthi uggaha nimitta ugghatitan~n~u upapatti bhava va^ritta si^la vibhava tanha^ vigata paccaya visible object 大圆满(mahasanti) 二谛(twi-satyas) 三谛(tri-satyas) a^na^pa^na sati akusala vitakka avigata paccaya cakkh’ a^yatana characteristics citta sankha^ra deluded natured ditth’upa^da^na ditthi visuddhi EIGHT NEGATIONS EIGHTEEN FIELDS eternity belief FOUR GREAT VOWS gotrabhú n~a^na gustatory organ indriya samatta mental function mental obduracy natthika ditthi nihilistic view olfactory organ pathavi^ dha^tu pathavi^ kasina PRATYEKA-BUDDHA sakka^ya ditthi samatha ya^nika sankhitta citta sappatigha rúpa sceptical doubt SHATIKA SHASTRA sota^pattiyanga SPIRITUAL GHOST stored up karma tadanga paha^na TAKING PRECEPTS tatha^gata bala THREE DELUSIONS THREE OBSTACLES tranquilisation upasama^nussati vitakka vica^ra 百论(Sata-sastra) 大藏经(tri-pitaka) 法界(dharmadhatu) 极乐世界(sukhavati) adhipati paccaya anantara paccaya anatta^ san~n~a^ atthangika magga AVATAMSAKA SUTRA citta vipalla^sa citta^nupassana^ cognitive series dukkha patipada^ EIGHT SUFFERINGS equality conceit faithful natured immaterial world ka^ya gata^ sati ka^ya vin~n~atti karma formations khandha santa^na life infatuation mano san~cetana^ mental formation monks’ community natural morality nava satta^va^sa neyyattha dhamma ni^tattha dhamma nissaya nissita pan~n~a^ vimutti pindapa^tik’anga reversible merit RIGHT LIVELIHOOD round of rebirth santi^rana citta streams of merit supportive karma te ci^varik’anga THIRTY-TWO FORMS THREE EVIL PATHS THREE GOOD PATHS THREE SUFFERINGS tiraccha^na yoni vaci^ vin~n~atti votthapana citta wheel of the law 经量部(Sautrantike) 六度(sad-paramita) 律经(Vinaya-sutra) 三性(tri-svabhava) 四谛(catur-satyas) 吴哥古迹(Angkor Vat) a^nantarika kamma a^nupubbi^ katha^ ahirika anottappa anatta^nupassana^ animitta vimokkha ascending insight bhavanga santa^na cetaso vinibandha cittass’ekaggata^ destructive karma disinterestedness ditthi vipalla^sa FIVE COMMANDMENTS FOREMOST PARAMITA FOUR NOBLE TRUTHS highest knowledge immaterial sphere ineffective karma kusala kammapatha mental advertence n~a^ta parin~n~a^ na^natta san~n~a^ NO STRIFE SAMADHI pakati upanissaya pan~n~atti si^la parikamma nimitta paticcasamuppa^da patta pindik’anga pureja^ta paccaya RIGHT REMEMBRANCE sahaja^ta paccaya santa^na santati sati sambojjhanga sati sampajan~n~a satta^va^sa nava SINGALOVADA SUTRA tatramajjhattata^ TEN DHARMA REALMS TEN WHOLESOMENESS upagha^taka kamma vin~n~a^na tthiti youth infatuation 迦毗罗卫(Kapilavastu) 三学(tisrah siksah) 桑奇大塔(Sanch Stupa) ahetu patisandhika an~n~a^ta^vindriya asankha^rika citta atta va^dupa^da^na catu voka^ra bhava ceto pariya n~a^na corporeality group cycle of existence dha^tu vavattha^na hasituppa^da citta health infatuation karma accumulation maturity knowledge meritorious action nirodha sama^patti patibha^ga nimitta patikkúla san~n~a^ reflex perceptions regenerative karma ruminating natured samatha vipassana^ sampayutta paccaya self mortification SIDDHARTHA GOUTAMA SIX EXTERNAL BASES SIX INTERNAL BASES SPHERE OF NO-THING tada^rammana citta tatra majjhattata^ ti^rana parin~n~a^ tiraccha^na katha^ TWO FORMS OF DEATH vippayutta paccaya wheel of existence 佛所行赞(Buddhacarita) 解脱道论(Vimuttimagga) 四大(caturmahabhuta) 五种姓(panca-gotrani) alcohol prohibition anabhirati san~n~a^ analytical doctrine animitta^nupassana^ answering questions appanihita vimokkha attha patisambhida^ counteractive karma death consciousness discursive thinking FOUR GREAT ELEMENTS FOUR UNLIMITED MIND fruits of monk life gradual instruction inferiority conceit intelligent natured lofty consciousness maha^purisa vitakka majjhima^ patipada^ one group existence RIGHT CONCENTRATION RIGHT UNDERSTANDING samanantara paccaya sampaticchana citta sattakkhattu parama SATYASIDDHI SHASTRA spiritual faculties sun~n~ata^ vimokkha superiority conceit suta maya^ pan~n~a^ TEN GREAT KING VOWS upatthambhaka kamma yamaka pa^tiha^riya 阿底峡(Atisa 982~1054) 大乘经(Mahayana sutra) 寂天(Santideva 约7世纪) 六足论(Satpada sastra) 说一切有部(Sarvastivada) a^kin~can~n~a^yatana access concentration adaptation knowledge akuppa^ ceto vimutti cemetery meditations cinta^ maya pan~n~a^ derived corporeality dhamma patisambhida^ dhamma tthiti n~a^na ditthi nissita si^la five group existence four group existence MANJUSRI BODHISATTVA manovinn~a^na dha^tu NIRVANA WITH RESIDUE niyata miccha^ditthi pa^rami^ pa^ramita^ paccha^ja^ta paccaya parami^ = pa^ramita^ pubbeniva^sa^nussati regenerating process samvejani^ya ttha^na SUDDEN ENLIGHTENMENT SUKHAVATIVYUHA SUTRA sun~n~ata^nupassana^ tanha^ nissita si^la TEN TITLES OF BUDDHA THREE ENLIGHTENMENTS ti hetu patisandhika UNCONDITIONED DHARMA VAST AND LONG TONGUE vivattana^nupassana^ yatha^santhatik’anga 大乘论(Mahayana sastra) 小乘论(Hinayana sastra) 中道(madhyamapratipad) a^ka^sa^nan~ca^yatana animitta ceto vimutti antara^ parinibba^yi^ bhojane mattan~n~uta^ corporeality and mind death proximate karma dependent origination DVADASHAMUKHA SHASTRA dvi hetuka patisandhi germinating once more mind and corporeality ninefold dispensation nirutti patisambhida^ patipassaddhi paha^na produced corporeality pun~n~a kiriya vatthu questions and answers sota^pannassa anga^ni TEN MERITORIOUS DEEDS THREE CLASSIFICATIONS THREE PERIODS OF TIME transference of merit ubhato bha^ga vimutta vi^thi = citta vi^thi vin~n~a^nan~ca^yatana 梵网经(Brahmajala-sutra) 中论(Madhyamika-sastra) appama^na ceto vimutti bhavanga sota^, citta catu pa^risuddhi si^la citta samuttha^na rúpa doctrine of the Buddha FLOWER ADORNMENT SUTRA FOUR GREAT BODHISATTVA ji^vita navaka kala^pa kamma samuttha^na rúpa resistance perceptions sensitive corporeality SIXTEEN CONTEMPLATIONS substrata of existence THREE UNIVERSAL TRUTHS yatha^kammúpaga n~a^na 长阿含经(Dirghagama-sutra) 楞伽经(Lankavatara-sutra) 缘起(pratitya-samutpada) bhayatupattha^na n~a^na catu dha^tu vavattha^na dasa (tatha^gata ) bala determining the reality FIVE BASIC AFFLICATIONS muccitu kamyata^ n~a^na NIRVANA WITHOUT RESIDUE patinissagga^nupassana^ receptive consciousness retrospective knowledge sabbúpadhi patinissagga SIX STATES OF EXISTENCE VISVABHADRA BODHISATTVA 八正道(aryastangika-marga) 成实论(Satyasiddhi-sastra) 法称(Dharmakirti 约6~7世纪) 佛性(buddhata, buddhatva) 境行果(sthana-carya-phala) 毗尼多流支(Vinitaruci ?~594) 四分律(Dharmagupta-vinaya) 月称(Candrakirti 约7世纪中叶) ANNUTARA-SAMYAK-SAMBODHI attainment concentration clarity of consciousness corporeality perceptions ego idea, ego perception multiformity perceptions pa^na^tipa^ta^ veramani^ paccaya sannissita si^la patibha^na patisambhida^ reflecting contemplation verbal functions of mind 部派佛部(Sectarian Buddhism) 大日经(Mahavairocana-sutra) 寂护(Santiraksita 705~762) 戒日王(Siladitya 约590~647) 十诵律(Sarvastivada-vinaya) 无量寿经(Aparimitayur-sutra) 原始佛教(primitive Buddhism) 杂阿含经(Samyuktagama-sutra) hate rooted consciousness independently enlightened indriyesu gutta dva^rata^ kankha^ vitarana visuddhi pa^timokkha samvara si^la registering consciousness SAMANTABHADRA BODHISATTVA spontaneously born beings support decisive support TEN STAGES OF BODHISATTVA VIMALAKIRTI-NIVDESA SUTRA 佛教文学(Buddhist literature) 摩诃菩提会(Maha Bodhi Society) 增一阿含经(Ekottaragama-sutra) 中阿含经(Madh yamagama-sutra) a^ha^re patikkúla san~n~a^ a^kin~can~n~a ceto vimutti ability to acquire insight analysis of the 4 elements dasa pun~n~a kiriya vatthu functions of consciousness happy courses of existence impersonality of existence khalu paccha^ bhattik’anga MAHA-PRAJNA-PARAMITA-SUTRA mind consciousness element paranimmita vasavatti deva parassa ceto pariya n~a^na TEN VEHICLES OF MEDITATION THREEFOLD BODY OF A BUDDHA uddhamsota akanitthaga^mi^ 发智论(Jnanaprasthana-sastra) 俱舍论(Abhidharmakosa-sastra) 越南佛教(Vietnamese Buddhism) balance of mental faculties karma produced corporeality neighbourhood concentration origination of corporeality PURE LAND OF ULTIMATE BLISS thought thought conception yatha^ bhúta n~a^na dassana 佛教建筑(Buddhist architecture) akusala sa^dha^rana cetasika LAW OF DEPENDENT ORIGINATION NINE STAGES OF LOTUS FLOWERS patisankha^nupassana^ n~a^na seven rebirths at the utmost SIX PERIODS OF DAY AND NIGHT 常乐我净(nitya-sukha-atma-subha) 大般涅槃经(Mahaparinirvana-sutra) 观无量寿经(Amitayurbhavana-sutra) 楞严经(surangama-samadhi-sutra) 菩萨戒本(Bodhisattva-pratimoksa) 乞[口*栗]双提赞Khri-Sron-Lde-bTsan 瑜伽师地论(Yogacara-bhumi-sastra) dittha dhamma vedani^ya kamma EIGHTEEN DIFFERENT CHARACTERS EVIL TIME OF FIVE TURBIDITIES THREE MEDITATIONS OF ONE MIND vuttha^na ga^mini^ vipassana^ 中国佛教美术(Buddhist art in China) ascetic purification practices imperturbable karma formations sabba loke anabhirati san~n~a^ VIPASYANA SUKHAVATIVYUHA SUTRA 维摩经(Vimalakirti-nirdesa-sutra) equilibrium of mental faculties lahuta^ muduta^, kamman~n~ata^ pariyatti patipatti, pativedha SIX DIRECTIONS OF REINCARNATION subha san~n~a^, citta, ditthi sukha san~n~a^, citta, ditthi THREE UNIVERSAL CHARACTERISTICS 大般若经(Mahaprajna-paramita-sutra) 铃木大拙(Suzuki Daisetsu 1870~1966) 妙法莲华经(Saddharmapundarika-sutra) 中国佛教音乐(Buddhist music in China) karmically acquired corporeality patipada^ n~a^nadassana visuddhi 大智度论(Mahaprajna-paramita-sastra) 冢本善隆(Tsukamoto Zenryu 1898~1980) anan~n~a^tan~ n~assa^mi^t’indriya citta ja (citta samuttha^na) rúpa ▲ 收起
南传佛教英文辞典 【937】happy courses of existence

  s.  gati.

南传佛教英文辞典 【938】impersonality of existence

  s.  anatta^.  -  Contemplation  of:  s.  vipassana^  (3).

南传佛教英文辞典 【939】khalu paccha^ bhattik’anga

  s.  dhutanga.

英汉对照词典 【940】MAHA-PRAJNA-PARAMITA-SUTRA

Maha-prajna-paramita-sutra  ==  大般若经

the  Sutra  was  delivered  by  Shakyamuni  in  four  places  at  sixteen  assemblies.  It  consists  of  600  volumes  as  translated  by  Hsuan-tsang.  It  is  the  fundamental  philosophical  work  of  the  Mahayana  Buddhism,  the  formulation  of  wisdom,  which  is  the  sixth  paramita.

南传佛教英文辞典 【941】mind consciousness element

  mano-vin~n~a^na-dha^tu  (q.v.).

南传佛教英文辞典 【942】paranimmita vasavatti deva

”heavenly  beings  with  power  over  the  productions  of  others”,  constitute  a  class  of  heavenly  beings  in  the  sensuous  sphere  (ka^ma-loka).  Ma^ra  (q.v.)  is  said  to  be  their  ruler.  Cf.  loka,  deva  I.

南传佛教英文辞典 【943】parassa ceto pariya n~a^na

”penetration  of  the  mind  of  others”,  is  one  of  the  higher  powers  (abhin~n~a^,  q.v.).

英汉对照词典 【944】TEN VEHICLES OF MEDITATION

Ten  Vehicles  of  Meditation  ==  十乘观

Vehicles  is  the  means  to  take  living  beings  across  from  suffering  to  Nirvana.  Though  there  are  ten  vehicles,  there  is  only  one  teaching  (Dharma),  i.e.,  Inconceivable  Virtues  of  the  Self-mind,  and  the  other  nine  are  supplementary.  According  to  Tien  Tai  Sect,  the  ten  vehicles  are:  
1.Meditation  of  Inconceivable  Virtue  of  the  Self-mind  *  -  *  highest  order  for  superior  roots  
2.Meditation  of  Real  Bodhicitta  
3.Meditation  of  Expedient  Dwelling  of  Mind  
4.Meditation  of  Breaking  Universal  Dharma  
5.Meditation  of  Penetrating  through  Obstructed  Consciousness  
6.Meditation  of  Commissioning  all  Chapters  of  Paths  
7.Meditation  of  Confronting  Delusion  and  Advocating  Enlightenment  
8.Meditation  of  Understanding  the  Stages  of  Fruition  
9.Meditation  of  Calmness  and  Endurance  
10.Meditation  of  Non-attachment  of  Dharma

英汉对照词典 【945】THREEFOLD BODY OF A BUDDHA

Threefold  Body  of  a  Buddha  ==  三身(法身、报身、化身)

They  are  
1.Dharma  body,  i.e.  Dharmakaya  -  its  own  essential  nature,  common  to  all  Buddhas.
2.Retribution  body,  i.e.  Sambhogakaya  -  a  body  of  bliss,  which  he  receives  for  his  own  use  and  enjoyment.
3.Response  and  transformation  body,  i.e.  Nirmanatkaya  -  he  can  appear  in  any  form  whenever  and  wherever  necessary  for  the  sake  of  crossing  over  others.

南传佛教英文辞典 【946】uddhamsota akanitthaga^mi^

”passing  upstream  to  the  highest  gods”,  is  one  of  the  5  kinds  of  Non-returners  (ana^ga^mi^,  q.v.).

中国百科全书 【947】发智论(Jnanaprasthana-sastra)

  Fazhilun

  佛教论书。全称《阿毗达磨发智论》,古印度迦多延尼子著,唐玄奘译。20卷。显庆二年(657)于长安大内顺贤阁开始翻译,五年于玉华寺译毕。因此论为说一切有部的根本论书,也称说一切有部发智论。因与六足论相对,又称《发智身论》。另在《大智度论》中称《发智经》,在《婆薮槃豆传》中称《发慧论》。异译本有前秦僧伽提婆和竺佛念共译的《阿毗达磨八犍度论》30卷。两译本在记述形式和名相概念等方面均有所不同。此论将经中所有要义,用种种阿毗达磨形式加以解释,有释义的,有分别法门的,有抉择性相的,也有破除异说的,在各种阿毗达磨中最为详细。全书分八蕴(杂蕴、结蕴、智蕴、业蕴、大种蕴、根蕴、定蕴、见蕴)四十四纳息(品),全面阐述了说一切有部的基本观点,兼论当时部派佛教之间争论的各类问题。它和说一切有部其他重要论书一样,主张三世实有,法体恒有,人空法有,既反对上座部的种种论点,也批评大众部关于过未无体等等说法。此论在古印度部派佛教时期有一定影响。后来的《大毗婆沙论》一书,就是根据此论的分类,对八蕴所作的详细论释。此论成书年代,历来说法不一。《婆薮槃豆传》说是佛灭后500年在罽宾国撰集,《大唐西域记》卷四则说为佛灭后300年在北印度至那仆底国答秣苏伐那寺所著述。(高振农)

中国百科全书 【948】俱舍论(Abhidharmakosa-sastra)

  Jushelun

  佛教说一切有部论典。全称《阿毗达磨俱舍论》。印度世亲著,玄奘译,30卷。相传世亲早年尚未信仰大乘佛教时,先在说一切有部出家,后又接受当时新的佛教学说。在克什米尔和犍陀罗,为信众讲《大毗婆沙论》,每日讲完一段,即概括其义作一颂,全论讲毕,成六百颂(最初为五百九十八颂),即《俱舍论本颂》。后世新续作长行注释,合称《俱舍论》。论是以《杂阿毗昙心论》为基础,广泛吸取说一切有部重要的阿毗达磨如《发智论》、《识身足论》、《法蕴足论》等以及《大毗婆沙论》的要义,并参考当时的经量部学说,不拘成说,根据自己的观点,把说一切有部的全部教义,概括地加以归纳而成。

  《俱舍论》本颂的结构同《杂阿毗昙心论》一样,贯穿说一切有部学说“以四谛为纲”的传统精神。但对《杂阿毗昙心论》已经加以改造。《杂阿毗昙心论》有六百多颂,本颂也有六百颂,但不是互相吻合,而是有所增删、合并,并重新组织。  仅是颂文,连篇章、段落也都重新作了整理。因此,该论之讲四谛,别具特点。和《杂阿毗昙心论》十一品的结构不同,本颂分为八品,世亲作注释时又加了《破执我》一品,与本颂无关。《俱舍论》全体九品结构,体现了佛教“诸法无我”的根本主张。此外,又总结性地把纵构成宇宙万法的基本要素归纳为五位七十五法,即色法十一,心法一,心所法四十六,不相应法十四,无为法三。这个结论,对以后讲说一切有部学说的人有很大影响。

  由于此论解释说一切有部的重要宗义,词不繁而义显,义虽深而易入,简明扼要,分析精致。因而在印度曾获得好评。特别是论中分析的五位七十五法,成了佛教教义的基础,具有小乘佛学概论和佛教百科全书的性质。后来凡学习小乘俱舍之学的,无不以此五位七十五法作为入门之要。《俱舍论》的五位七十五法,在世新改宗大乘后,又扩充为五位百法,并写出《大乘百法明门论》。此论在印度风行各地,引起迦湿弥罗有部学徒的激烈反对,有众贤论师历12年写成二万五千颂的《俱舍雹论》即《顺正理论》,以破《俱舍论》。对《俱舍论本颂》重新作了解释,为婆沙师辩护,驳斥经量部之说。又有节本《显宗论》,重新订正《俱舍论》原来的颂文,阐明说一切有部正宗主张,后被称为新说一切有部学说。另一方面,此论也引起世亲门人的高度重视,认为破斥婆沙师的偏执,说有善巧,可作为通向大乘的阶梯之用,因而竞作注疏,与大乘论书兼弘。但注疏的梵本大都散失,只称友的《明了义疏》尚存,日人获原云来曾校订其全部印行。

  1934~1938年间,印度罗睺罗在西藏寺院里陆续发现了约在12~13世纪之际所写的《俱舍论本颂》和《俱舍释论》的梵文原本,摄影携回。1946年由郭克雷校勘其《本颂》刊印。

  《俱舍论》在中国影响很大。早在陈天嘉四年(563),真谛就在广州制旨寺译出《俱舍论偈》1卷,五百九十七颂。又译出《阿毗达磨俱舍释论》22卷,通称“旧论”,而称玄奘所译为“新论”。原来中国佛教学者研究阿毗达磨的毗昙师,都以《杂阿毗昙心论》为主要论书。及至真谛译出《俱舍论》,乃渐改学《俱舍论》,遂有俱舍师出,并出现大量注疏本,惜大都已散失。《俱舍论》及其注疏的西藏文译本有世亲造《阿毗达磨俱舍论颂》、《阿毗达磨俱舍论释》,众贤造《俱舍论疏释》,陈那造《俱舍论疏要义明灯论》,安慧造《俱舍论大疏真实义论》,满增造《俱舍论疏随相论》,称友造《俱舍论疏明了义论》,寂天造《俱舍论疏要》用论。这些译本都收在藏文大藏经丹珠尔之内。此外西藏格鲁派等历代大师曾撰有《俱舍论》注释多种。

  日本盛行《俱舍论》的研究。远在唐代,日本学僧道昭、智通、智达、玄昉等先后来华,从玄奘和智周学习《俱舍论》,归国传授,建立俱舍宗。后虽附属于法相宗,但此论极受重视,成为必修的基本典籍。学者注疏竞出,数量比中国还多。1973年龙谷在学还把梵本和汉藏日英译收集在一起,出版《梵本藏汉英和译合璧阿毗达磨俱舍论本颂之研究一界品、根品、世问品》一书。(高振农)

中国百科全书 【949】越南佛教(Vietnamese Buddhism)

  北传佛教之一。约于2世纪开始从中国传入。

  初传时期  据越南《禅苑集英》记载,195年,东汉苍梧(今广本梧州)学者牟子奉母流寓交趾(指今越南北部)。他“锐志于佛道”,著有《牟子理惑论》。这是佛教传入越南北部的开始。约在255~256年间,月氏僧侣支疆梁接(畺良娄至)到达交州。3世纪末,印度僧人摩罗耆域经扶南至交州,同时到达的不有僧人丘陀罗;在交州北宁建有法云、法雨、法雷、法电四所寺宇。

  2~3世纪,佛教已经多种途径传入越南。首先,由于中国中原战乱,大批士民流寓交州,将佛教带入;其次,南亚、西亚的移民及僧侣人海路进入交州;第三,也可能经由缅甸、云南进入红河谷地。史载三国东吴所属交州太守士燮,“出入鸣钟磬,备具威仪,笳箫喜欢吹,车骑满道,人夹毂焚烧香者常有数十”。这些夹毂梦香的胡人即来自南亚、西亚或西域的僧人。

  发展过程  6世纪后,越南僧团逐渐形成。574年印度僧人毗尼多流支到达长安,7~9世纪,越南佛教传播更广,寺庙遍及各地。9世纪初,无言通在交州,创立新的禅派,对越南佛教的发展起了重要作用。据义净的《大唐西域求法高僧传》记载,唐代中国僧人到达交州弘传佛教,或与越南僧人同往印度或南海求法取经者的人数颇多。义净记述了运期、解脱天、窥冲、慧琰、智行、大乘灯六位越南僧侣求支取经的事迹。

  10~14世纪越南佛教兴盛。佛教成为维护封建制度的重要精神支柱。从939年吴权称王,经过丁朝(968~979)和前黎朝(980~1009),封建国家政权主要掌握在僧侣和武将手中。国王重用僧人,赋予特权;僧人参与朝政,制定律令文书。前黎末年,国王黎龙铤在位,因僧侣权柄过重,试图压抑。以僧统万行和尚为首的僧侣集团便支持殿前指挥李公蕴,乘国王去世之机,篡夺了政权。李公蕴为万行之侄,建立李朝(1010~1224)后,尊万行为国师,以佛教为国教。李朝各代国王大力推崇佛教,传播禅宗佛学,各地广造寺宇,度民为僧,出现了百姓大半为僧,国内到处皆寺的局面。陈朝(1225~1399)建立后,继续推崇佛教,弘扬禅宗。

  李朝和陈朝前后400年间,有8位国王出家为僧。尤其是陈朝前期陈太示、陈仁宗先后禅位出家,创立竹林禅派,并派遣使臣到中国求大藏经,在国内印刷佛教经典和佛像。这一时期寺院形成一股社会势力,拥有寺田、食邑和田奴;僧侣享有多除赋税、徭役的特权,高级僧人出入宫廷、官府,位比王侯卿相。僧团制度正式形成,组织严密。上有国师、僧统和僧录,各府有教门公事。寺院林立,建筑富丽堂皇。

  创立宗派  越南佛教深受中国南宗禅学的影响,属于大乘佛教。先后创立了下述几派:

  ①灭喜禅派。毗尼多流支(又译“灭喜”)所创。又称“南方派”。毗尼多流支,南天竺人,574年至长安,后随中国禅宗三祖僧璨,承袭中国禅宗衣钵。580年到达交州,住法云寺,传授禅学。他所创立的“灭喜禅宗派”传播三祖僧璨的“心印”思想。在圆寂前将法统传弟子法贤。这一派系存在于580~1216年,共传十九代。各代名僧如法顺、万行、惠生、庆喜和圆通等均受到当朝国王的重视,封为法师、国师,被任命为僧统。

  ②无言通禅派。唐代僧人无言通所创。又称观壁派。无言通从学百丈怀海禅师,820年至交州北宁建初寺,传授禅学,创立该派,实行面壁禅观。他承受中国南宗禅学惠能、怀让、道一和怀海的法统,宣传佛性无所不在和心、佛、众生三无差别等观点。这一派历经十五代,活动于820~1221年间。其中第四代祖吴真流为丁朝、前黎朝僧统,封为“匡越大师”。第七代的圆照禅师曾访问中国,被称为“高座法师”。无言通派是越南佛教的主要宗派,越南陈朝兴起的竹林禅派直接承袭其法统。

  ③草堂禅派。北宋云门宗僧人草堂所创。亦称雪窦明觉派。草堂为雪窦重显的弟子,曾至占婆弘传佛教,后到达越南北方,受李圣宗重视,封为国师,赐居首都昇龙(今河内)开国寺。草堂创立该派,主要传“雪窦百则”,提倡禅净一致,即实行禅宗的修禅与净土宗的念佛相结合。该派活动于1009~1205年间,传五代。其中有三个国王、两名太傅。

  ④竹林禅派。相传为陈仁宗所创。实际始于陈朝开国皇帝陈太宗。陈太宗曾受教于由中国赴越的天封禅师,又从宋朝禅师德诚参学。越南史学家陶维英则认为这一派是由禅月禅师传给陈太宗,后经定香长老、圆照大师,至道惠禅师(皆无言通禅宗派名僧)时分类一个支系,其中主要的一支出逍遥禅师传给慧忠上士,再传给调御觉皇,即陈仁宗。陈太宗所著《课虚录》提出“四山”之说,认为生、老、病、死,乃四座大山,人能求佛学禅,勤行修忏,便可“超若海,渡迷津”,越过四山,解脱轮回。该书为竹林禅派的基本著作。慧忠将禅宗要旨传给陈仁宗。竹林禅派以陈仁宗为初祖,他笃志禅学,即位后日理朝政,夜至宫内资福寺研习禅学。后禅位出家,在海阳东潮县安子山花烟寺出家修行,讲授禅法,正式创立竹林禅派,迹称竹林安子禅派。自号香云大头陀,竹林上士,人称调御觉皇。著作甚多。该派承袭无言通禅派法统,以唐代禅宗五家之一临济宗为主,认为佛法亦即老子的“道”与孔子的“中庸”。宣扬佛法不离世间法。主张坐禅和采用临济宗的“四宾主”师徒问答方式传道。认为心即是佛,佛在众人心中。陈仁宗之后,有二祖法螺,三祖玄光,合称“竹林三祖”。法螺创立琼林院,编撰佛经,著有《参禅旨要》等。玄光,状元出身,后出家从学法螺,1317年继承竹林派衣钵,著有《玉鞭集》等。该派因得皇室大力扶持,成为陈朝时期越南佛教的主要派别,对越南佛教的发展影响很大。

  佛教禅宗不讲究烦琐的礼仪,不重戒律,主张坐禅修行,甚至可居家修禅,著书立说,其教理把中国和印度的佛学与儒学思想结合起来,适应越南封建阶级的需要,对于知识阶层也具有吸引力,因而在越南中古时期各王朝获得广泛发展,并对越南的哲学、文学艺术、建筑、音乐等等产生深刻的影响。

  佛儒消长  14世纪以后,由于儒学的发展,儒士阶层势力上升,僧侣集团开始推动在国家政治生活中的巨大作用。陈朝末年,朝廷多次沙汰僧徒,并限制寺院僧侣势力的发展。后黎朝(1428~1526)建立后,独尊儒学,执行抑佛重儒政策,道教日益兴起,佛教由此日趋衰落。朝廷禁止新建寺宇,将寺田、寺庙领地收归国有,勒令不知诵经不持戒律的僧尼还俗,并以改革民俗之名,在民众中宣传佛教为迷信异端。至15世纪后半叶,僧侣人数大减,通达佛教教义者寥寥无几。从1500年起,黎氏朝廷下令只许庶民信奉佛教。从此,越南佛教便由皇室庇护的贵族化宗教转化为以平民信仰为主的民间宗教。

  16~17世纪,天主教开始传入越南。越南佛教虽不似以前兴盛,但仍绵延不绝。当时,封建中央政权衰落,形成南北朝分裂割据局面,佛教有所振兴。北方郑氏王府和南方阮氏王府都曾延请中国高僧讲解佛经,修建寺院。1665年,郑王选拔国内有名佛师,为御用寺宇塑造几百尊佛像,禅宗再度复兴。隐居安子山的竹林禅派名僧白梅麟角将竹林三祖的教义和净土宗融合为一体,在河内的婆  寺开创新教派——莲宗。主张禅教双运,以教为眼,禅是佛心,以阿弥陀佛为禅的公案,但实修上专念弥陀名号,由此而得悟平生。此外,在越南北方有中力尚拙公创立的拙公派,这一派以临济宗为主,并受净土宗影响,亦称竹林新派。同时,还有曹洞宗的水月派。南方阮王府于1604年在顺化修建了大乘佛教的寺院——天姥寺。中国僧人道明、原绍等在越南传授禅宗佛学。原绍创建临济正宗的原绍禅派,造平定十塔寺,宣扬禅净并修的教义。迄今,莲宗在越南北方仍有一定影响,而临济正宗教派在南方势力则较大。

  19世纪初,阮朝建立。阮朝初年执行保护临济正宗、歧视莲宗的政策。僧纲的职位皆授给临济正宗派僧侣,对莲宗僧侣限制颇多。但莲宗派仍在北方民间活动。

  1858年后,法国殖民者入侵越南,越南佛教徒参加了爱国抗法运动。进入近代时期,越南兴起佛道儒三教合一运动。19世纪末,随着天主教之传播,又出现“四教一源说”。这一时期建立的高台教则是把佛、道、儒和天主教及民间信仰糅合起来的新宗教。

南传佛教英文辞典 【950】balance of mental faculties

  indriya  samatta  (q.v.).

南传佛教英文辞典 【951】karma produced corporeality

  s.  samuttha^na.

南传佛教英文辞典 【952】neighbourhood concentration

  upaca^ra-sama^dhi  (q.v.)  .

南传佛教英文辞典 【953】origination of corporeality

  s.  samuttha^na.

英汉对照词典 【954】PURE LAND OF ULTIMATE BLISS

Pure  Land  of  Ultimate  Bliss  ==  极乐世界/净土

This  is  the  Buddha  Land  of  Amitabha  Buddha.  In  Amitabha  Sutra,  there  is  full  description  about  this  Pure  Land.  This  is  the  world  of  utmost  joy  without  suffering.  With  the  spiritual  power  of  Amitabha  Buddha,  all  beings  in  this  world  will  understand  Buddhism  easily  and  practise  diligently,  and  attain  enlightenment  eventually.  Therefore  by  reciting  Amitabha  Buddha”s  name,  Buddhist  followers  hope  that  they  will  be  born  in  this  Pure  Land  after  their  lives  on  earth.  See  also  Nine  Stages  of  Lotus  Flowers.

菩提下 - 非赢利性佛教文化公益网站

Copyright © 2020 PuTiXia.Net