..續本文上一頁它們也被稱爲「梵住」(brahmavihara),因爲它們是梵天界諸梵天的心常安住之境。
慈(metta)是希望一切衆生幸福快樂。它有助于去除瞋恨。
悲(karuna)在看到他人遭受痛苦時心生不忍。它是希望拔除他人的痛苦,及與殘酷相對。
喜(mudita)是隨喜他人的成就與富裕。它是恭喜他人的態度,及協助去除對他人成就的妒嫉與不滿。
舍(upekkha):屬于梵住的舍是沒有執著、沒有厭惡而平等地對待他人的心境。平等的態度是它主要的特相。它與偏愛及反感相對。
對于四梵住的詳細解釋,見《清淨道論》第九章。
節十:一想
Ahare patikkulasabba eka sabba nama.
一想是食厭想。
節十之助讀說明
食厭想是省察食物可厭的一面而生起之想,例如省察尋食之苦,食用它、消化、排泄等時的不淨。詳見《清淨道論》第十一章、段一至廿六。
節十一:一分別
Catudhatuvavatthanam ekam vavatthanam nama.
一分別是四界分別觀。
節十一之助讀說明
四界分別觀是觀察身體只是由地、水、火、風四大元素組合而成。詳見《清淨道論》第十一章、節廿七至一一七。
節十二:無色
Akasanabcayatanadayo cattaro aruppa nama ti sabbatha pi samathaniddese cattalisa kammatthanani bhavanti.
四無色是空無邊處等。如是在止之義釋裏一共有四十種業處。
節十二之助讀說明
以下是四無色禅:一、空無邊處;二、識無邊處;叁、無所有處;四、非想非非想處。詳見《清淨道論》第十章。
節十叁:適合之分析(sappayabheda)
Caritasu pana dasa asubha kayagatasatisankhata kotthasabhavana ca ragacaritassa sappaya.
Catasso appamabbayo niladini ca cattari kasinani dosacaritassa.
Anapanam mohacaritassa vitakkacaritassa ca.
Buddhanussati adayo cha saddhacaritassa.
Marana-upasama-sabba-vavatthanani buddhicaritassa.
Sesani pana sabbani pi kammatthanani sabbesam pi sappayani.
Tattha pi kasinesu puthulam mohacaritassa, khuddakam vitakkacaritass”eva ti.
關于性格,貪行者適合修十不淨及身至念,即叁十二身分。
瞋行者適合修四無量及四色遍。
癡行者與散漫行者適合修安般念。
信行者適合修佛隨念等六隨念。知識行者適合修死隨念、寂止隨念、食厭想及四界分別觀。
其余的業處適合一切性格。
于遍處,癡行者適合采用大的(圓盤);散漫行者適合采用小的(圓盤)。
Ayam ettha sappayabhedo.
于此,這是適合之分析。
修習之分析
(bhavanabheda)
節十四:依叁個階段
Bhavanasu pana sabbattha pi parikammabhavana labbhat”eva.
Buddhanussati adisu atthasu sabba-vavatthanesu ca ti dasasu kammatthanesu upacarabhavana va sampajjati, natthi appana.
Sesesu pana samatimsa kammatthanesu appanabhavana pi sampajjati.
所有四十種業處都能達到遍作修習的階段。于佛隨念等八種隨念、一想與一分別十種業處,只能達到近行修習的階段,而不能達到安止修習的階段。其余的叁十種業處也能夠達到安止修習的階段。
節十四之助讀說明
對于上述以佛隨念爲始的十種業處,由于心忙于觀察諸多不同的功德及要義,涉及了極強的尋,致使一境性不能專注至證入安止的程度。
節十五:依禅那
Tattha pi dasa kasinani anapanab ca pabcakajjhanikani. Dasa asubha kayagatasati ca pathamajjhanika. Mettadayo tayo catukkajjhanika. Upekkha pabcamajjhanika. Iti chabbisati rupavacarajjhanikani kammatthanani. Cattaro pana aruppa arupajjhanika.
其中,十遍與安般念能夠産生五禅;十不淨與身至念(只)能産生初禅;慈等首叁無量能夠産生四禅;舍(只)能産生第五禅。
如是這廿六種業處能夠産生色界禅那。
四無色能夠産生無色禅。
Ayam ettha bhavanabhedo.
于此,這是依修習之分析。
節十五之助讀說明
修十不淨與身至念都須要運用尋,因此它們不能産生高過初禅及無尋的禅那。首叁種無量必須與悅受相應地生起,因此只能産生與悅受相應的首四禅。舍無量則必須與舍受相應地生起,因此只能産生與舍受相應的第五禅。
境之分析
(gocarabheda)
節十六:禅相
Nimittesu pana parikammanimittam uggahanimittab ca sabbattha pi yatharaham pariyayena labbhant”eva. Patibhaganimittam pana kasin”asubha-kotthasa-anapanesv” eva labbhati. Tattha hi patibhaganimittam arabbha upacarasamadhi appanasamadhi ca pavattanti.
在叁種禅相當中,通常于一切業處都可以適當的方法獲得遍作相與取相。但似相只出現于遍處、不淨、(叁十二)身分與安般念。通過似相而生起了近行定與安止定。
節十七:禅相之顯現
Katham
Adikammikassa hi pathavimandaladisu nimittam ugganhantassa tam alambanam parikammanimittan ti pavuccati. Sa ca bhavana parikammabhavana nama.
如何?當初學者觀察地遍圓盤等時,該目標即稱爲遍作相,及該修習即稱爲遍作修習。
Yada pana tam nimittam cittena samuggahitam hoti, cakkhuna passantass”eva manodvarassa apatham agatam tada tam ev”alambanam uggahanimittam nama. Sa ca bhavana samadhiyati.
在透徹地觀察該相之後,當它有如張著眼看到般呈現于意門時,它即稱爲取相,而其時的修習則變得專注(等持)。
Tathasamahitassa pan”etassa tato param tasmim uggahanimitte parikammasamadhina bhavanam anuyubjan-tassa yada tappatibhagam vatthudhammavimuccitam pabbattisankhatam bhavanamayam alambanam citte sannisinnam samappitam hoti, tada tam patibhaganimittam samuppannan ti pavuccati.
如是專注者繼續運用依于該取相的遍作定修習。當他如此修時,(與取相)類似的似相即安立及緊系于心;(此所緣)沒有原來的所緣的缺點、被稱爲概念及由禅修産生。其時即說似相已生起。
節十八:證得禅那
Tato patthaya paripanthavippahina kamavacara-samadhi-sankhata upacarabhavana nipphanna nama hoti. Tato param tam eva patibhaganimittam upacarasamadhina samasevan-tassa rupavacara-pathamajjhanam appeti.
隨後即已成就了近行定;此定屬于欲界,及已舍離了障礙。此後,以該似相及近行定繼續修習,他證得了色界初禅。
Tato param tam eva pathamajjhanam avajjanam, samapajjanam, adhitthanam, vutthanam, paccavekkhana …
《阿毗達摩概要精解 第九章:業處之概要》全文未完,請進入下頁繼續閱讀…